SOLICITUDE DE INCLUSIÓN DA DEVESA NO CATALOGO GALEGO DE ÁRBORES SENLLEIRAS
Unha das primeiras actividades da asociación , nos seus inicios no outono do 2009 , foi a de dirixir á Dirección Xeral de Conservación da Natureza , dependente da Consellería de Medio Rural, unha solicitude para incluir A Devesa de Escairón no catálogo de Arbores Senlleiras , para conseguir algunha forma de protección institucional para este emblemático espazo verde.
Ante estas perspectivas o único que esta asociación pretende é garantir o futuro ecolóxico e social de este espazo querido por todos , por formar parte da identidade dun pobo e por considerar que ben merece un agasallo por parte do home ó que tanto aporta . Destacar que esta solicitude non é competitiva nin excluínte coa búsqueda doutras formas de amparo e protección, que xa deberan estar solicitadas hai dous anos por un acordo plenário que así foi recollido nas súas actas , precisamente esta deixadez institucional espoleou ós veciños a tomar esta iniciativa . Todo seña por manter e mellorar este monumento da natureza.Baseándose no porte e na relevancia sociocultural de este espazo arbóreo así como na procura de cuidados fitosanitarios ( necesidade de protección radicular , podas terapeúticas e selado de polas mortas ) a asociación veciñal elaborou un dossier composto dunha memoria onde se explican as características ecolóxicas da carballeira , destacando a súa idade ( tres séculos ), a altura ( moitos sobrepasan os 25 m. ) e o grosor ( máis dun metro de diámetro e tres de perímetro ), ademais da importancia social e cultural que tivo e continua a ter na sociedade do Saviñao ( referencias literarias , actos multitudinario, uso actual, etc.), que fan deste conxunto un reclamo engadido ós paraxes atractivos da Ribeira Sacra. Acompanando esta memoria cunha mostra fotográfica de todos os aspectos comentados.
Esta solicitude pretende buscar algunha forma de protección institucional para evitar o deterioro e mellorala se cabe , pois nos últimos 40 anos ven a sufrir continuas agresións que mermaron a súa extensión e frondosidade. A saber : construcción dos vellos grupos escolares e centro de saúde na súa veira, un parque infantil e unha pista deportiva ( hoxe retirados ), a limitación do perímetro norte e oeste por sendas estradas , a destrucción e arrancamento de pezas sofrido no ciclón Hortensia , e as últimas : o soterramento dun sistema de iluminación interior da Devesa ( absurdo e hoxe inutilizado ) e a ampliación dun dos edificios limítrofes ata os mesmos troncos dalgúns destes vetustos carballos .
Expoñemos a argumentación presentada e o dossier fotográfico adxuntado .
Propostas trala caída da Nogueira de Licín
Como consecuencia dos continuados temporais que vapulearon Galicia no inverno de 2014 temos a negativa nova da caída da Nogueira de Licín, a única árbore do noso municipio e o único exemplar de esta especie incluído no Catálogo de Árbores Senlleiras de Galicia co código 122A e ó que se lle supoñen 500 anos de idade. Así na data do 10 de febreiro do 2014 o propietario, Xose Antonio, notifica á prensa o feito.
SOLUCIONADO O ACCESO E SINALIZACIÓN DO DOLMEN DE ABUÍME
Esta era unha débeda histórica da sociedade do Saviñao coa história antiga e co seu patrimonio . Ata agora o dolmen só podía ser visitado acompanado dun veciño coñecedor do lugar , eso si o visitante conseguía dar co campo da festa de Abuíme , e despois acceder atravesando fincas privadas e abancando as alambradas divisorias das mesmas . Chegar a ver o monumento era toda unha odisea . Así de difícil resultaba poder visitar un dos escasos monumentos megalíticos “visibles” en toda a Ribeira Sacra .
Dende a Comisión de Patrimonio e Cultura da asociación tomouse a iniciativa de buscarlle unha pronta solución a este olvido histórico dos nosos rexedores e gobernantes . A finais de xullo do 2013 inícianse os contactos cos veciños propietarios das parcelas por onde se debería trazar o camiño ó dolmen sin invadir as lexítimas . O tema despertou moito interese nos veciños que non puxeron trabas o concederon en “ ben da colectividade “ o permiso de paso polas extremas das fincas .
Días despois limpiouse o acceso e o perímetro do dolmen . Na data do 11 de agosto , para celebrar este acordo , organizouse unha visita ó dolmen invitando a todo o que quixera acodir . A resposta foi masiva , máis de 80 persoas se deron cita no campo da festa , entre eles moitos veciños de Abuíme , orgullosos de poñer en condición de visitable este elemento tan apreciado da súa historia . Inaugurouse así o paso e díante da anta Enrique Perez Losada explicou o significado do monumento naquel momento da prehistoria , así como o aspecto actual . No acto público a asociación comprometeuse a conseguir a adecuada sinalización para guiar os visitantes sin posibilidade de perderse .
No Nadal conséguese que o Consorcio de Turismo da Ribeira Sacra aporte 6 sinais metálicas para colocar nas estradas , guiando o visitante dende Escairón ata a entrada do camiño . En xaneiro do 2014 coa aportación voluntaria dos asociados , colócanse dous postes de madeira tratada que marcan o traxecto polo camiño cedido polos veciños .
Remátase así coa tarefa comprometida , quedando agora o monumento megalítico en situación de “ visitable ” e conseguindo o obxetivo da posta en valor de este preciado elemento patrimonial , único na Ribeira Sacra .
Proxecto de revalorización do mundo rural
NOTA DE PRENSA LA VOZ DE GALICIA 8 DE MARZO 2013
O sábado 9 de marzo do 2013 ten lugar a primeira presentación na comarca de Lemos do proxecto de Valorización do Mundo Rural que se pretende extender a outros concellos da comarca. A asociación encargárase de transmitir o proxecto a pequenos productores, artesáns, asociacións veciñais e culturais, SAT, colexos, e persoas interesadas. Contactouse con 28 entidades. Ó acto acudiron unhas 30 persoas. Agora trátase de divulgar o proxecto a máis tecido social do noso municipio, coordinarse para comenzar a traballar e esperar a aceptación que teña nos concellos veciños.
É un intento de revalorizar o noso mundo rural, de interrelacionar os distintos productores e elementos da nosa sociedade, de coordinalos para buscar a posta en valor de todo o que aquí temos: agricultura, gandería, foresta, acuíferos, patrimonio ecolóxico e cultural, etc. A finalidade: conseguir que se poida vivir onde nacemos e presentar todo o potencial da vida rural. O proxecto abarca toda a comarca de Lemos. É unha difícil tarefa, pero temos a obriga de intentalo, esperando ser o xérmolo dun renacer do campo.
APERTURA DUNHA RUTA DE SENDEIRISMO HOMOLOGADA , A RUTA DA RIBEIRA SACRA DO MIÑO ( PR – G 162 ) . Stº. Estevo de Ribas de Miño – Segade ( Cima de Atán ) 36 km.
Este foi un dos retos ós que se someteu a asociación veciñal mais esixentes debido á longa duración e a responsabilidade que supuxo a coordinación dos distintos organismos e a variedade de funcións . A motivación que nos moveu a traballar nesta iniciativa foi, en primeiro lugar , a ausencia no municipio do Saviñao de rutas de sendeirismo , nin homologadas , nin sin homologar . En segundo lugar , intentar compensar con esta actividade o gran desequilibrio existente entre a promoción da Ribeira Sacra do Sil respecto da ribeira do Miño , a gran olvidada . E en definitiva , para da a coñecer o noso entorno e poñer en valor aqueles elementos que nos definen e que debemos ofertar .
Foi un longo traballo que se iniciou no outono do 2010 e rematou en marzo do 2013 . Comezou co diseño dunha ruta que concentrara elementos patrimoniais ( románico , codos romanos , calzadas medievais , castrexo , ..) , coa paisaxe e vexetación ( dende a imaxe dos socalcos da ribeira ata paso por pechos bosques , e paso por moitas poboacións así como pola fervenza de Augacaída ) , e coas posibilidades de ocio e gastronomía ( paso polo burgo de Belesar , a praia da Cova e a área de Maiorga , e alternativas de turismo rural próximas , adegas ) .
Unha vez diseñado o traxecto e comprobada a viabilidade con saídas de campo , exploracións das distintas vías , comprobación da transición por camiños pechos dende había máis de 25 anos ; plantexamos esta alternativa á Vicepresidencia da Deputación , sendo ben recibida , pero esixindo a súa homologación . Tamén se lle prantexou esta iniciativa á Alcaldía de Pantón , quenes están bastante máis sensibilizados con este tema , pois xa teñen unhas 6 rutas abertas no seu concello . Interésalle o proxecto . Rómpese así co corsé do localismo , agora trátase de ensinar o Miño no seu conxunto .
ALEGACIÓNS Ó PXOM
Unha vez coñecida a presentación do proxecto do novo Plan Urbanístico ( PXOM ) , esperado e desexado dende o último plan dos anos 80 , analizouse o mesmo , e unha vez recoñecidos erros e carencias , ademais das suxerencias veciñais recibidas , elaboramos unha serie de alegacións que suman un total de 40 .
Distribuímolas en 5 apartados , correspondentes ós enuncidos no proxecto : 1- Normativa Urbanística , 2-Catalogación de béns do concello , 3- Memoria Descriptiva e Xustificativa , 4- Planificación do Núcleo Urbano de Escairón , e 5- Espazos de Protección Forestal .
Aportacións ó Plan Hidrolóxico do Miño – Sil
A Asociación Veciñal do Saviñao , en resposta á invitación feita dende a Confederación Hidrográfica Miño-Sil a colaborar e participar no Plan Hidrolóxico que se inicia agora , dirixíuse a esa institución co ánimo de facer efectiva a colaboración veciñal no citado plan , para o que enviamos unha serie de suxerencias ou propostas .
Dadas as características rurais do noso concello , e as actividades productivas desenvoltas no mesmo , estas propostas foron pensadas e planificadas para o noso entorno concreto , pero cremos que poden extrapolarse e aplicarse noutros concellos das mesmas características socioeconómicas .
SUXERENCIAS :
Plataforma nido para as cigoñas
Como nestes últimos anos estamos recibindo a visita destas aves migratorias que nos deleitan coa observación do seu portentoso vó planeante e coa súa embergadura , e dado que para algúns veciños supón un serio problema o anidamento nas chimeneas e tellados das vivendas , solicítase da Consellería de Medio Ambiente unha plataforma nido que nos conceden a finais do 2010 e fáiselle entrega ó concello .
Esta estructura orixinalmente non é moi alta , úns cinco metros , polo que se lle aumenta outro tanto . O lugar da ubicación , fronte o parque infantil do Palomar , decídese para retirar o nido que unha parella elaboraba todos os anos na cuberta do edificio da esquina entre Xan de Forcados e Pardo Bazán .
Estamos á espera de comprobar si o lugar elexido é do peculiar gusto e preferencia de estes ben recibidos visitantes .
PLAN DE CONSERVACIÓN E PROTECCIÓN DA DEVESA
Que todos os veciños do territorio do Saviñao estamos orgullosos do bosque tricentenario da Devesa non ofrece a máis mínima discusión . Pero o que tamén nos preocupa é a escasa atención que se lle presta para conservar e mellorar , se cabe , este patrimonio natural . Coa intención de aportar alternativas prácticas , dende a asociación elaborouse un plan integral de medidas a iniciar para preservar este conxunto senlleiro .
Dito plan foi presentado ós tres grupos políticos do ámbito municipal coa intención de que fose debatido e se tomase unha decisión consensuada , pois o tema non debería ter discrepancias ideolóxicas . Tras dous envios do proxecto aínda estamos esperando que o tema sexa tratado nun Pleno . Parece que non hai interese nin intención por parte das forzas políticas de protexer este espazo emblemático .
Recentemente , con ocasión da proposta do novo plan urbanístico ( PXOM ) , presentáronse alegacións e dirixíronse solicitudes á Dirección de Conservación da Natureza para que o entorno da Devesa reciba a calificación de Espazo Libre ou verde , que sirva de cinturón protector e integre a totalidade da masa árborea e as zonas “ roubadas “ ó conxunto : a zona de díante do concello , zona da carpa , da feira , do parque infantil e dos edificios do centro sanitário e da gardería .
MAPA DO SAVIÑAO
